Zoals voorgaande jaren staat oktober weer in het teken van borstkanker. Wij willen hier even bij stil staan en dat doen we met dit artikel over zelfonderzoek van je borsten. Eerlijk gezegd hadden we zelf ook weer een opfrissertje te nodig.
Jaarlijks krijgen zo’n 14.640 (14.511 vrouwen en 129 mannen) de diagnose borstkanker te horen. Daarvan overlijden er 3.200, zo blijkt uit statistieken van het KWF. De overlevingskans is dus groot. De kanker kan bestrijd worden door middel van operatieve verwijdering, straling en chemokuur. Maar nog steeds geldt: hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans dat de behandeling aanslaat. Regelmatig bewust je borsten checken op onregelmatigheden wordt daarom aangeraden.
Hoger risico op borstkanker
In Nederland is de kans voor vrouwen op borstkanker 13 à 14 procent: één op de zeven vrouwen krijgt het ooit volgens het KWF. Vaak wordt gevraagd wat nu exact de oorzaak is. Helaas is daar niet één verklaring voor te geven. Wel zijn er enkele risicofactoren die de kans kunnen vergroten. Dit zijn ze:
– Op vroege leeftijd ongesteld zijn.
– Laat aan menopauze beginnen.
– Borstkanker komt voor in de familie.
– Kort of helemaal geen borstvoeding geven.
– Het gebruiken van de anticonceptiepil. Na het stoppen neem het ietwat verhoogde risico weer af.
– Twee tot drie jaar lang hormoonpreparaten gebruiken tegen overgangsklachten.
Zelfonderzoek borsten
Het liefst doe je elke twee maanden een zelfonderzoek. Wanneer je behoort tot één van de risicogroepen, wordt geadviseerd om het maandelijks uit te voeren. De Thuisarts adviseert om het niet té vaak te doen, anders zou je mogelijke veranderingen minder goed kunnen opmerken.
Bij borstonderzoek is het belangrijkste dat je je borsten goed kent. Gedurende je leven zullen je borsten altijd veranderen. Je kunnen gaan hangen, iets uit elkaar gaan staan en je tepels kunnen verkleuren en/of groeien. Houd je hoofd dus koel tijdens het voelen en praat jezelf geen dingen aan. Soms kan iets wat aanvoelt als een knobbeltje gewoon het weefsel of vet in de borst zijn. Focus je bij het zelfonderzoek vooral op échte veranderingen, zoals onderstaande symptomen. Onthoud dat je borsten er rond je menstruatie anders kunnen uitzien en aanvoelen. Voer zelfonderzoek daarom het liefst uit nádat je ongesteld bent geweest.
Ga voor een spiegel staan. Zorg dat er voldoende licht is. Houd je armen slap langs je lichaam. Kijk goed naar je borsten. Zie je verandering in kleur, textuur en grootte? Kijk nogmaals maar dan met je armen omhoog. Daarna kun je gaan voelen. Til je rechterarm op en gebruik je andere arm om je rechterborst te voelen. Maak met gestrekte vingers ronddraaiende en tegelijk neerwaartse bewegingen. Sla je oksels niet over. Buig een beetje voorover en laat je ene arm slap hangen. Inspecteer je gehele oksel met gestrekte vingers.
Symptomen van borstkanker
De meeste mensen weten wel dat een knobbeltje in de borst een symptoom kan zijn van borstkanker. Maar er zijn ook andere signalen die minder bekend zijn en ook minder opvallend zijn. Wij zetten alle symptomen waar je op moet letten bij zelfonderzoek op een rijtje:
– Verharding van de borst.
– Ongewoon knobbeltje in de borst of een bult op de borst.
– Pijnlijke, anders aanvoelende plek in de borst.
– Deukjes, kuiltjes of putjes in de huid.
– Veranderingen van de tepel met verschijnselen als roodheid, schilfertjes of eczeem.
– Ingetrokken tepel (behalve als je dat altijd al hebt gehad).
– Verdikt strengetje naar de tepel.
– Vocht uit de tepel (bloederig, waterig, melkachtig of groenig van kleur).
– Borst voelt warm aan en is rood gekleurd.
– De huid van de borst ziet er afwijkend uit, als een soort sinaasappelhuid, schilferig en roodheid.
– Pijn in de borst op een plek waar ook het klierweefsel anders aanvoelt.
– Verandering van de huid of bijvoorbeeld een wondje dat niet goed geneest.
– Zwelling in de oksel.
– Vorm of grootte van de borst verandert.
– Dikke ader in de borst.
De organisatie Knowyourlemons kwam vorig jaar met een prachtige campagne waarbij met het gebruik van citroenen exact werd getoond wat de diverse symptomen zijn en hoe deze eruitzien.
Helaas zijn er ook gevallen waarbij iemand is gediagnosticeerd met borstkanker terwijl er geen merkbare symptomen van buitenaf te zien of voelen waren. Gelukkig zijn dit zeldzame gevallen.
Je hebt iets raars gevonden, wat nu?
Als je opmerkt dat een borst één of meerdere van de bovenste symptomen vertonen, is er niet gelijk reden voor paniek. Wel is het verstandig dat je gelijk met je huisarts belt. Vertel hem of haar wat je hebt gevonden en vraag om advies.
Bekijk onderstaande video voor een visuele uitleg.
Meer over borsten:
5 manieren om hangende borsten te voorkomen
Dé 7 soorten borsten in de wereld: welke heb jij?
YES! Deze beha herkent vroege symptomen van borstkanker