Wat is het effect van antidepressiva op mijn sexleven? – VrijVraag #24

door Marjolein

Seksuologe Marjolein geeft elke vrijdag antwoord op al jullie brandende vragen over sex, seksualiteit, liefde, lust en alles ertussen in de rubriek VrijVraag.

“Ik gebruik sinds kort antidepressiva. Wat voor effect heeft dit op mijn sexleven”

– Elvira (31)

Als je antidepressiva gebruikt vanwege een stemmingsstoornis (in plaats van slaapproblemen of een angststoornis), is de juiste vraag misschien wel in hoeverre de depressie zelf effect heeft op je sexleven. Dit hoeft natuurlijk niet zo te zijn, maar geen of minder zin in sex is wel vaak een belangrijke ervaren klacht bij een depressie. Hoe was je sexleven voor de stemmingsstoornis? Merk je al verschil in voor en tijdens de depressie? Had je bijvoorbeeld zin in sex, werd je opgewonden en hoe was je orgasme? Wat is je “normale zin en behoefte” in sex? Kenmerkend voor een stemmingsstoornis zijn vaak klachten als vermoeidheid, geen energie, slaapproblemen, een sombere stemming, een negatieve kijk op jezelf en de wereld en geen zin/kracht om dingen te doen. Met deze klachten is het hebben van sex helemaal een ver-van-je-bed-show.

Veranderende stemming

Het is soms moeilijk om te bepalen wanneer de depressie of de ervaren seksuele problemen nu precies zijn ontstaan en wat nou wat beïnvloedt. Het kip of het ei verhaal. Daarnaast spelen invloeden van andere medicatie, misschien wel anticonceptie of hormonen en life-events spelen hierin ook een rol. Maar ook de duur en kwaliteit van je relatie en in hoeverre je je partner aantrekkelijk vindt en/of verliefd bent hebben effect op eventueel ontstaande seksuele problematiek. Wat antidepressiva in ieder geval horen te doen is het normaliseren van de stemming en het beïnvloeden van klachten als interesseverlies en schuldgevoel. Vaak zijn de effecten hierop pas na 4 tot 8 weken merkbaar. Het kan zijn dat wanneer de eerder genoemde klachten verminderen en je enigszins weer normaliseren en stabiliseren, dat je er ook weer ruimte is voor sex en je sexleven wordt opgekrikt! In dat geval is er dus sprake van een positief effect…

Cijfers

Cijfers over hoeveel mensen meer seksuele problematiek of een negatief effect ervaren door het gebruik van antidepressiva variëren enorm per middel. Van de gebruikers ervaart 14 % – 50 % meer seksuele problematiek na de start met deze medicatie. Dit wordt niet door iedereen als een probleem ervaren: 27 % vindt dit acceptabel, 35 % vindt het vervelend en 38 % overweegt hierdoor te stoppen met de medicatie.

Verschil tussen mannen en vrouwen

Seksuele bijwerkingen treden voornamelijk op in de categorieën van het seksueel verlangen, seksuele opwinding en het orgasme. Verminderd verlangen of het zin hebben in sex is misschien wel de bekendste, grotendeels veroorzaakt door de afvlakkende werking van het middel. Ook verminderde seksuele opwinding wat zich bijvoorbeeld uit in minder vochtig worden bij de vrouw en een minder harde erectie bij de man komt vaak voor. Misschien wordt dit probleem wel vaker opgemerkt door mannen dan door vrouwen. Vrouwen missen normaliter al vaak het signaal van seksuele opwinding bij zichzelf en gebruiken dan glijmiddel om nat te worden om gepenetreerd te kunnen worden. Wat je ABSOLUUT als vrouw niet nodig hoort te hebben, daar heb je je lichaam en geest voor! Maar het kan natuurlijk wel een extraatje zijn voor meer plezier. Als je niet nat genoeg wordt, moet je meer aandacht geven aan voorspel en opwinden.

De ervaring voor mannen

Bij de man gaat de feedback over zijn opwinding en geilheid grotendeels door middel van het voelen en zien van zijn eigen erectie. Een minder harde erectie bemerken kan voor negatieve feedback zorgen en vervolgens tot erectie-falen of -stoornissen leiden. In de categorie van het orgasme zijn verschillende effecten mogelijk. De meest gerapporteerde seksuele bijwerking is dan ook vertraagde zaadlozing of een vertraagd orgasme. Of dit ook daadwerkelijk als probleem wordt ervaren, hangt af van hoe snel je normaal gesproken klaarkomt of hoe lang de vertraging is. Het duurt vaak een aantal weken voordat antidepressiva merkbaar is op de stemmingsklachten. Bij gebruik kunnen seksuele bijwerkingen daarentegen al na enige uren optreden. Dit is één van de redenen waarom antidepressiva wordt gebruikt bij de behandeling van te snel klaarkomen bij de man. Misschien wel een voordeel bij een nadeel! Behalve wanneer je geen hoogtepunt meer kunt bereiken of een pijnlijke zaadlozing krijgt door het middel. Een retrograde zaadlozing, een zaadlozing waarbij het sperma terugloopt richting de blaas, is ook een voorkomend probleem bij de man. Tot slot is ook de andere kant mogelijk: overgevoeligheid van de genitaliën waardoor aanraking onplezierig is en pijnlijk is.

Wat te doen bij het ontstaan van seksuele problematiek?

Soms helpt het om wat langer de tijd te nemen en af te wachten of de seksuele bijwerkingen niet vanzelf verdwijnen. De meeste kans daarop heb je wanneer de algehele bijwerkingen van het middel mild zijn. Na 3 tot 6 maanden wachten is de kans nog klein dat dit spontaan verdwijnt. Je zou van middel of dosis kunnen veranderen om te kijken of er minder seksuele bijwerkingen optreden. Soms wordt er een 48-uurs-break-up geadviseerd met de kans op ontwenningsverschijnselen van het middel. Daarnaast zijn een aantal onderzoeken waarin naar voren komt dat het toevoegen van een ander medicijn (zoals Viagra!) helpt om de seksuele bijwerkingen te verminderen. Overleg hierbij altijd met een arts/psychiater, omdat antidepressiva niet als een paracetamol zijn. Deze medicijnen hebben een zeer sterke invloed op ons lichaam en geest. Ook komt het wel eens voor dat de seksuele problematiek aan blijft houden terwijl de medicatie al is afgebouwd en de depressie over is. In dat geval is het een goed idee om naar een seksuoloog te gaan om te onderzoeken welke factoren er nog meer van invloed zijn en hoe de sexmotor weer op gang kan komen. Helemaal stoppen met de medicatie kan natuurlijk ook. Vraag jezelf daarbij wel af of je dan niet meer last zal krijgen van andere klachten. Mentale support kan erbij helpen om jezelf goed in de gaten te houden.

Heb jij ook een brandende vraag aan Marjolein? Reageer (anoniem) onder dit artikel of mail deze dan naar [email protected]

 

Meer over gezondheids/sexproblemen:

Wat je moet weten als je verliefd wordt op iemand met een depressie

Slaapkamerproblemen? Dit moet je weten over sextherapie

Seks met de ziekte van Crohn; ik vertrouw mijn eigen lichaam niet

 

Beeld: Unsplash.com 

Laat een reactie achter

Dit vind je leuk

Wij gebruiken cookies om het gebruik van LotteLust te optimaliseren. Accepteren Lees meer

Privacy & Cookies Policy