Het spiraaltje – Anticonceptie

Een veelgebruikte vorm van anticonceptie is het spiraaltje, deze is onder te verdelen in het koperspiraal en het hormoonspiraal. Wat precies het verschil is en wat de voor- en nadelen zijn van deze anticonceptievorm? LotteLust zocht het voor je uit.

Wat is een spiraaltje?

Een spiraaltje is een voorwerp dat geplaatst wordt in de baarmoeder. Het is een T-vormig staafje met twee aparte uiteinden. Een spiraal wordt door een arts, meestal je huisarts, in de baarmoeder geplaatst. Afhankelijk van het soort spiraal ben je vijf of tien jaar beschermd tegen een zwangerschap.

Welke soorten spiralen zijn er?

Er zijn twee soorten spiralen, een koper- en een hormoonspiraal. Het verschil zit hem in de hormonen, de naam zegt het al het hormoonspiraaltje bevat hormonen en het koperspiraaltje niet. Beide spiraaltjes worden door een arts in je baarmoeder geplaatst, ze hebben alleen een andere werking. Het koperspiraal maakt de zaadcellen van de man, die je baarmoeder binnenkomen tijdens de sex, inactief. Er kan dan geen bevruchting plaatsvinden. Het hormoonspiraal ook wel Mirena genoemd, bevat het hormoon progestageen en geeft dit langzaam af aan je baarmoederwand, zo wordt een bevruchting voorkomen. Het hormoonspiraal geeft vijf jaar bescherming tegen een zwangerschap. Bij het koperspiraal hangt dit af van het merk, met de T-Safe ben je 10 jaar beschermd tegen zwangerschap met de anderen ben je vijf jaar beschermd.

Hormoonspiraaltje en koperspiraaltje

Hoe wordt een spiraal geplaatst?

Vraag voordat je een spiraaltje laat zetten advies van je huisart. Hij of zij zal een afspraak voor je maken. Eerst moet je een chlamydia test laten doen. Dit is noodzakelijk, want als je besmet bent kan de SOA bij het plaatsen van de spiraal in je baarmoeder terecht komen. Zo kun je onvruchtbaar raken. Als je negatief getest bent op chlamydia, mag je de spiraal laten zetten. Dit wordt gepland in de week dat je ongesteld bent. Dat is nodig om de spiraal succesvol te laten plaatsen, omdat je baarmoedermond dan een beetje open staat.

Voordat de huisarts een spiraal gaat plaatsen, doet hij eerst een inwendig onderzoek. Dit heeft als doel de grootte en de ligging van de baarmoeder te bepalen en een zwangerschap uit te sluiten. Vervolgens wordt de baarmoeder met een tang gespreid zodat het spiraal kan worden ingebracht. Dit duurt hooguit een paar minuten. Sommige vrouwen ervaren hierbij wat ongemak, zoals pijn, bloedverlies en flauwvallen. Je kunt van tevoren aangeven of je plaatselijke verdoving wenst, maar je kunt ook zelf een pijnstiller nemen ongeveer een uur voordat de behandeling plaatsvindt.

Zowel bij het koperspiraal als bij het hormoonspiraal zijn aan het uiteinde twee draadjes bevestigd, die de arts na het plaatsen van het spiraal op de juiste lengte afknipt. Hiermee kun je later zelf controleren of het spiraaltje nog op zijn plek zit. Dit doe je door met een vinger in je vagina te gaan tot aan de baarmoedermond, voel je daar twee draadjes? Dat betekent dat het spiraal goed zit. Belangrijk is om er niet aan te trekken, anders kun je het spiraaltje er helemaal uittrekken.

Eerste check

Na het plaatsen van het spiraaltje maak je bij de arts een afspraak voor een onderzoek. Dit gebeurt meestal na je eerste menstruatie. Tijdens dit onderzoek controleert de arts of het spiraal nog op de juiste plek zit.

Menstruatie bij het gebruik van het spiraaltje

Als je een hormoonspiraaltje hebt kan je menstruatie veranderen. Bij 20% van de vrouwen is gebleken dat zij minder lang ongesteld zijn of dat de menstruatie helemaal uitblijft. Heb je een koperspiraal dan blijft je menstruatiepatroon hetzelfde, alleen de eerste keer na het plaatsen van het spiraaltje kan de menstruatie wat eerder komen en iets pijnlijker zijn of langer duren.

Bijwerkingen hormoonspiraal

De Mirena heeft andere bijwerkingen dan koperspiraal, vanwege de hormonen die het spiraal bevat. De meest voorkomende zijn:

• Ontsteking van de vagina of de schaamlippen (infectie)
• Hoofdpijn
• Buikpijn, voornamelijk onderin de buik
• Meer of minder bloedverlies tijdens de menstruatie, spotting (bloedverlies tussen de menstruatie door), onregelmatige menstruatie, uitblijven van de menstruatie

Bijwerkingen koperspiraal

• Bij de koperspiraal is de kans op infecties en ontstekingen groter dan bij de hormoonspiraal
• Bij de meeste vrouwen met een koperspiraal duurt de menstruatie tot twee dagen langer
• Het kan ook gepaard gaan met meer buikkrampen

Betrouwbaarheid

Het spiraaltje is zeer betrouwbaar. Bij een koperspiraal is de kans op een zwangerschap 1 op de 100 en bij het hormoonspiraaltje is dit zelfs 1 op de 1000.

Voor- en nadelen

Even kort samengevat zijn dit de voor- en nadelen van het spiraaltje:

Voordelen spiraaltje

• De kans op een zwangerschap is heel klein (1 op de 100 en 1 op de 1000)
• Het spiraaltje kan drie tot vijf jaar blijven zitten
• Het koperspiraal bevat geen hormonen
• Het is een goedkope vorm van anticonceptie
• Je bent na het verwijderen van het spiraal meteen weer vruchtbaar

Nadelen spiraaltje

• Het inbrengen, het controleren en het verwijderen van het spiraal moet door een arts uitgevoerd worden
• Veel vrouwen vinden het inbrengen pijnlijk
• Na het inbrengen kun je last krijgen van krampen
• De baarmoeder kan het hormoonspiraal afstoten
• Sommige vrouwen voelen het spiraaltje tijdens bepaalde bewegingen of tijdens de sex

Wil je meer informatie over het spiraaltje of heb je nog andere vragen? Breng dan een bezoek aan je huisarts.

Bronnen: Anticonceptie.nl, Dokterdokter.nl, Anticonceptiemiddelen.info

Meer over anticonceptie:

– Dag pil & spiraaltje, hallo Natuurlijke anticonceptie!

– Finally! Dé anticonceptiepil voor mannen

– Voor het zingen de kerk uit: toch geslaagde anticonceptie?

Volg je LotteLust al op Facebook, Twitter, Instagram, Pinterest en Google+?